Teknoloji Yatırımları Neden Önemlidir?

2022 Yılında Teknoloji Yatırımları ve Genel Ekonomik Durum 

2022 yılında, küresel ekonomi üzerinde etkili olan beklenmedik gelişmeler, modern  ekonominin temelini sarsmaya devam etti. COVID-19 pandemisinin devam eden etkileri,  uluslararası çatışmalar ve faiz oranlarındaki artışlar, yatırım sektörünün zorlu bir süreçle  karşı karşıya kalmasına neden oldu. 2021 yılında, pandemi öncesi döneme dönme çabaları  hız kazanmış ve çeşitli önlemler alınarak yatırım politikaları geliştirilmişti. Bu, pandeminin ilk  yılındaki acil yatırım politikalarının doğal bir sonucuydu (UNCTAD, 2022). 

Tüm bu olumsuzluklara rağmen, 2022 yılında Türkiye’deki girişimcilik ekosistemi rekor  yatırım miktarlarına ulaştı. Yıl genelinde toplam 1,74 milyar Amerikan doları yatırım yapıldı  ve 341 yatırım turu gerçekleştirildi. 2021’de bu oran 1,61 milyar dolardı. 2022 itibarıyla en  çok yatırım alan sektör, teknolojiyi yoğun olarak kullanan teslimat sektörü oldu. Özellikle  Getir’in aldığı 768 milyon dolarlık yatırım bu alanda dikkat çekti. Getir dışındaki yatırımlara  bakıldığında ise oyun sektörü, hem yatırım miktarı hem de yatırım sayısı açısından öne çıktı.  Oyun sektöründe, 2022 yılında blokzincir/web3 tabanlı ve daha uzun soluklu casual veya  mid-core oyunlara olan ilgi arttı. 

Türkiye’de Yatırım Alan Başlıca Sektörler ve Girişimler 

Teslimat Girişimleri (Getir): 2022 yılında 774 milyon Amerikan doları yatırım aldı (Getir:  768M$). 2021’de bu rakam 430 milyon dolardı (Getir: 428M$). 

Oyun: 2022 yılında oyun sektörü çapındaki girişimler (30 farklı girişim) 437 milyon Amerikan  doları yatırım aldı. 2021’de ise bu rakam 266 milyon dolardı. 

Yapay Zeka ve Makine Öğrenimi: 2022 yılında yapay zeka ve makine öğrenimi alanından  girişimler (30 farklı girişim) 140 milyon Amerikan doları yatırım aldı. 2021’de bu rakam 55  milyon dolardı. 

Dijital Pazarlama ve Satış: 2022 yılında dijital pazarlama ve satış girişimleri 128 milyon  Amerikan doları yatırım aldı. 2021’de bu rakam 4,2 milyon dolardı (StartupCentrum, 2022). 

2022 yılında Türkiye’de 269 startup (144 milyon Amerikan doları), 50 scaleup (452 milyon  Amerikan doları) ve 3 unicorn (1,14 milyar Amerikan doları) yatırım aldı. Girişimlere yapılan yatırımlar arasında 202 girişim ilk kez yatırım aldı. Ayrıca, 2022 yılında 18 oyun, 16 finans,  12 sağlık, 10 insan kaynakları ve 10 eğitim girişimi ilk kez yatırım aldı. 

Küresel Yatırımların Genel Durumu 

Dünya genelinde 2022’nin 3. çeyreği itibarıyla yapılan finansman miktarı 74,5 milyar  Amerikan doları olarak gerçekleşti. Bu rakam, yılın 2. çeyreğine göre %34 daha düşük ve  son 9 çeyrekteki en düşük seviyeyi gösteriyor. Ayrıca, 2021’in son çeyreğindeki zirve  değerden %58 daha az. İşlem sayısı da 2022 3. çeyreği itibarıyla %10 oranında azaldı ve  2020’den beri en düşük seviyeye geriledi. 

Küresel ölçekte, 2022 yılında dünya genelinde 1,8 trilyon dolarlık yatırım gerçekleştirildi. Bu  yatırımların büyük kısmı, teknoloji girişimlerine ve yenilikçi projelere yöneldi. Yatırım yapılan  sektörler arasında finansal teknoloji, sağlık teknolojileri, yapay zeka, robotik ve enerji öne  çıktı. Ayrıca, dünya genelinde 44.000’den fazla startup yatırım aldı ve yaklaşık 195 unicorn  şirket faaliyete geçti. 

2022 Yılındaki Yatırımların Ana Çıktıları 

1. Talep hacmi açısından, market teslimatı, oyun, yapay zeka, hizmet olarak yazılım (SaaS)  ve pazarlama teknolojileri popüler sektörler arasındaydı. 
2. Talep sayısı açısından, fintech, hizmet olarak yazılım (SaaS), oyun, yapay zeka ve pazar  yerleri en popüler sektörler oldu. 
3. Oyun ve fintech sektörleri, yatırım tutarı açısından kendi sektörlerinde tüm zamanların  rekorlarını kırdılar. 
4. Metaverse, önceki yıllara göre işlem sayısı bakımından %700’lük bir artışla en hızlı  büyüyen sektör oldu. 

Yatırımcıların İlgisini Çeken Teknoloji Alanları 

Ekonomik krizle birlikte yatırımcıların teknoloji şirketlerine olan ilgisi iki önemli faktör üzerinde  yoğunlaştı. Birincisi, teknoloji şirketlerinin karlılığı veya belirli bir süre içinde kara ulaşabilme  potansiyeli. Bu bağlamda, birçok büyük teknoloji şirketi maliyet azaltma stratejileri  uygulamaya başladı. Yapay zeka, otomasyon, siber güvenlik, finansal teknolojiler ve robotik  teknolojiler gibi alanlarda ciddi yatırımlar görüldü. İkincisi, ürünlerin gerçek fayda sunması ve  ESG (çevresel, sosyal ve yönetişim) kriterlerine uyum sağlaması. Bu kriterlere hizmet eden  girişimler yatırımcılar tarafından daha fazla ilgi gördü. Ayrıca, Web3 trendi ile yükselen  girişimler de dikkat çekti. 

Yatırımlardaki Genel Azalma ve 2023 Beklentileri 

2022 yılında genel olarak yatırımların azaldığını görüyoruz. Bu azalmanın ana nedeni,  ekonomik kriz nedeniyle fonların yeni yatırımlar yapmak yerine mevcut portföy şirketlerini  desteklemeye odaklanmalarıdır. 2023 yılında da benzer eğilimlerin devam etmesi bekleniyor.  Büyük ölçekli yatırım fonları daha seçici olacak, yeni büyük yatırımların sayısı ve tutarı  azalacaktır. Ancak, erken aşama yatırımların bu durumdan fazla etkilenmeyeceği  düşünülüyor. Şirket değerlemelerinin düşmesi, küçük ölçekli yatırımcılar için fırsatlar  sunacak ve bu alandaki fonlamaların devam etmesi bekleniyor.

Türkiye ve Küresel Ölçekte Teknoloji Yatırımları 

Hem küresel hem de yerel ölçekte, teknoloji ve yenilikçi ürünlere yapılan yatırımların arttığını  görmekteyiz. Teknoloji girişimleri, yatırımcıları ile birlikte geleceği inşa ediyor. Boğaziçi  Ventures olarak, teknoloji ve yıkıcı yenilik (disruptive innovation) odaklı ürün ve hizmetlere  yatırım yapmayı sürdürüyoruz. Teknolojiye yatırım yaparak, ülkemizdeki teknoloji  girişimlerinin gelişimine katkıda bulunmayı ve bu alanda yeni fonlar kurmayı amaçlıyoruz. 

. . .

İlgili bağlantılarımız;

• Teknoloji ve Yatırım Gündemi
• Resesyon ve Teknoloji Şirketlerinin Değerlemelerindeki Değişimler
• BV Insights makalelerimizi keşfedin ve abone olun!
• BV Portföy’ün Yapay Zeka Odaklı Teknoloji Değişken Fonunu inceleyin!

Yatırımcıları, bizimle birlikte yıkıcı yenilik odaklı yatırım yapmaya davet ediyoruz. Kaynakça; 

– UNCTAD (2022). World Investment Report 2022: International tax reforms and sustainable  investment. Erişim tarihi: 21.01.2023. [Online erişim](https://unctad.org/webflyer/world investment-report-2022) 

– StartupCentrum (2022). 2022 Türkiye Startup Ekosistemi Yatırım Raporu. Erişim tarihi:  20.01.2023. [Online erişim](https://startupcentrum.com/tr/rapor/2022-turkish-startup ecosystem-investment-report) 

– Pitchbook, NCVA (2022). Q4 Pitchbook – NCVA Venture Monitor. Erişim tarihi: 21.01.2023.  [Online erişim](https://pitchbook.com/news/reports/q4-2022-pitchbook-nvca-venture-monitor) – CBInsights (2022). State of Venture. Erişim tarihi: 26.01.2023. [Online  erişim](https://www.cbinsights.com/reports/CB-Insights_Venture-Report-Q3-2022.pdf) – Startups.watch (2022). Turkish Startup Ecosystem Year in Review. Erişim tarihi:  20.03.2023. [Online erişim](https://drive.google.com/file/d/1By6ZnSeRNwDx4zud50BgbGANrFc3xSvN/view) – CB Insights (2023). The World’s 1,205 Unicorn Companies in one Infographic. Erişim tarihi:  23.03.2023. [Online erişim](https://www.cbinsights.com/research/unicorn-startup-market map/) 

Gizem Sezer & Dr. Cagla GUL SENKARDES  

İrem Dölen’e makale araştırma desteği için teşekkür ederiz.